Ptaki wokół nas - kos i jego zwyczaje

Kos (Turdus merula) to ptak z rodziny drozdowatych, licznie występujący w Polsce. Jest łatwo rozpoznawalny, dorosły samiec posiada czarne upierzenie z charakterystycznym żółtym dziobem i obrączką oczną, natomiast samica jest bardziej brązowa z ciemniejszym kreskowaniem na brzuchu.

Gdzie spotkamy kosy?

Początkowo kos był gatunkiem typowo leśnym, jednak od XIX wieku niektóre populacje przenosiły się coraz bliżej osiedli ludzkich. Zaletą takiego rozwiązania była niewątpliwie większa dostępność pokarmu i łagodniejszy klimat miast. Na skutek zachodzącej synantropizacji współczesne kosy miejskie posiadają krótszy dystans ucieczki przed człowiekiem, wydzielają mniejszą ilość hormonów stresowych  w takich przypadkach oraz prowadzą bardziej osiadły tryb życia niż kosy leśne.

Kosy występują wszędzie tam gdzie znajduje się wystarczająca liczba zakrzaczeń, zieleni, czy miejsc potencjalnego schronienia i żerowania:

• parki i ogrody
• zieleń miejska
• skwery
• lasy
• cmentarze
• ogródki działkowe

Czym odżywia się kos?

Wiosną i latem kosy żywią się przeważnie bezkręgowcami (dżdżownice, ślimaki, wije, chrząszcze i inne owady) oraz małych rozmiarów kręgowcami. Natomiast jesienią i zimą zjadają większe ilości owoców i części roślinnych. Może też żerować w śmietnikach i resztkach zostawionych przez ludzi. 

Fot. Kos szukający pożywienia zimą

Zachowania godowe i lęgi kosów

Śpiew godowy kosów można usłyszeć już pod koniec zimy, zazwyczaj z eksponowanego miejsca takiego jak szczyt drzewa czy dach budynku.

Gniazdo kosów składa się z materiałów roślinnych z dodatkiem ziemi oraz gliny i posiada  miseczkowaty kształt.  Może ono być umieszczone na:

• ziemi
• roślinach krzewiastych, drzewach i pnączach
• budynkach
• korzysta również z półotwartych budek lęgowych typu P

5 największych zagrożeń dla populacji kosa

W Polsce kos jest bardzo licznym ptakiem, pomimo tego istnieje szereg zagrożeń które mogą negatywnie wpływać na populację tego ptaka:

1. Usuwanie miejsc potencjalnego występowania oraz gniazdowania – wycinka drzew i krzewów. Warto więc skorzystać z opinii eksperta ornitologa przed przeprowadzeniem wycinki.
2. Kolizje drogowe oraz kolizje ze szklanymi ekranami
3. Drapieżnictwo - m.in. krukowate, lisy, pustułki, kuny oraz wałęsające się koty
4. Pasożyty – duża ilość tych ptaków jest zarażona pasożytami układu pokarmowego i krwionośnego. Ponadto kosy żyjące w lasach dużo częściej niż miejskie są nosicielami kleszczy.
5. Zmiany pogodowe

Fot. Samiec kosa z widocznymi kleszczami wokół oczu